ترسیم نقشة زوال پوشش گیاهی، فرسایش بادی و اراضی شور برای قسمتی از دشت یزد-اردکان

نویسندگان

محمدعلی مشکوه

محمدرضا دانشور

محمدرضا اختصاصی

کاظم دشتکیان

چکیده

بیابان زایی از آن جهت برای کشور ما اهمیت دارد است که به موضوع تخریب سرزمین در مناطق خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب خشک ناشی از عوامل انسانی و اقلیمی می پردازد. درک بهتر روند تخریب سرزمین و پیشروی کویر و نیز خطرات بالقوه آن در آینده جز از طریق مطالعات مستمر و همه جانبه، بررسیهای دقیق محلی و بهره گیری از تجارب و مدلهای کمی موجود میسر نمی باشد. تحقیق حاضر که بر اساس دستورالعمل پیشنهادی فائو ـ یونپ (1984) انجام شده است، برخی از مولفه های اصلی بیابان زایی از جمله : 1) تخریب پوشش گیاهی، 2) تشدید فرسایش بادی و 3) گسترش شوری در بخش شمالی حوزه دشت یزدـ اردکان به وسعت تقریبی 327700 هکتار را از دو جنبه: وضعیت فعلی بیابانی شدن و استعداد طبیعی منطقه برای بیابانی شدن و بیابان زایی مورد مطالعه قرار داده است. پس از انجام مشاهدات و اندازه گیریهای صحرایی و آزمایشگاهی لازم، برای هر یک از سه فرآیند مزبور و از دو جنبه فوق الذکر نقشه هایی با مقیاس 50000 : 1 تهیه گردید. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که در در حال حاضر درجه تخریب پوشش گیاهی منطقه مورد مطالعه «شدید تا خیلی شدید»، گسترش شوری « متوسط تا شدید » و میزان فرسایش بادی «ناچیز تا متوسط» است در حالی که استعداد طبیعی این سه فرآیند به ترتیب « خیلی شدید»، « متوسط تا شدید» و « متوسط تا شدید» می باشد. دستورالعمل فائو ـ یونپ هر چند در نوع خود مفید و در مقایسه با سایر مدلهای موجود از جامعیت بیشتری بر خوردار است، لیکن خالی از اشکال نمی باشد . برخی از این اشکالات عبارتند ار : کمی نبودن برخی از معیارهای پیشنهادی آن، حساس نبودن برخی شاخصهای پیشنهادی به تغییرات جزیی (یا به عبارتی وسیع بودن دامنه اعداد کلاس محدودیت ها)، دشوار بودن یا قابل اندازه گیری نبودن بعضی از معیارهای ارزیابی، همسنگ نبودن معیارهای پیشنهاد شده برای فرآیندهای مختلف به ویژه از نظر تعداد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی توزیع افقی ذرات بادرفت و حداکثر ظرفیت انتقال رخدادهای فرسایش بادی (مطالعه موردی اراضی آیش دشت یزد – اردکان)

از آنجا که کاهش طول مسیری که باد می­تواند آزادانه طی نماید یکی از مهمترین روشهای کنترل فرسایش بادی است، لازم می­باشد تا تغییرات میزان فرسایش با طول زمین در مسیر حرکت باد و حداکثر ظرفیت انتقال باد به طور کمی بررسی شود. معمولاً با افزایش طول مزرعه (اراضی)، مقدار مواد منتقله نیز فزونی می­یابد تا میزان آن به حد اشباع ظرفیت انتقال برسد. از آن به بعد باد با محدودیت انتقال مواجه می­شود. طولی که لازم اس...

متن کامل

پهنه‌بندی تأثیر خشکسالی بر پوشش گیاهی توسّط سنجش از دور در دشت یزد ـ اردکان

در پژوهش پیش رو شاخصی به نام نمایه‎ی تأثیر خشکسالی (IDI) معرّفی شده است که بیانگر تأثیرات درازمدّت شرایط اقلیمی منطقه‎ی مطالعاتی، بر وضعیّت پوشش گیاهی مراتع آن منطقه است. نمایه‎ی تأثیر خشکسالی با تلفیق عواملی چون بارندگی و دما (به‎عنوان مهم‎ترین عناصر اقلیمی تأثیرگذار بر پوشش گیاهی منطقه‎ی مطالعاتی) و شاخص پوشش گیاهی SAVI با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای محاسبه می‎شود. از مزایای نمایه‎ی مذکور این ...

متن کامل

بررسی توزیع افقی ذرات بادرفت و حداکثر ظرفیت انتقال رخدادهای فرسایش بادی (مطالعه موردی اراضی آیش دشت یزد – اردکان)

از آنجا که کاهش طول مسیری که باد می­تواند آزادانه طی نماید یکی از مهمترین روشهای کنترل فرسایش بادی است، لازم می­باشد تا تغییرات میزان فرسایش با طول زمین در مسیر حرکت باد و حداکثر ظرفیت انتقال باد به طور کمی بررسی شود. معمولاً با افزایش طول مزرعه (اراضی)، مقدار مواد منتقله نیز فزونی می­یابد تا میزان آن به حد اشباع ظرفیت انتقال برسد. از آن به بعد باد با محدودیت انتقال مواجه می­شود. طولی که لازم اس...

متن کامل

پهنه بندی تأثیر خشکسالی بر پوشش گیاهی توسّط سنجش از دور در دشت یزد ـ اردکان

در پژوهش پیش رو شاخصی به نام نمایه‎ی تأثیر خشکسالی (idi) معرّفی شده است که بیانگر تأثیرات درازمدّت شرایط اقلیمی منطقه‎ی مطالعاتی، بر وضعیّت پوشش گیاهی مراتع آن منطقه است. نمایه‎ی تأثیر خشکسالی با تلفیق عواملی چون بارندگی و دما (به‎عنوان مهم‎ترین عناصر اقلیمی تأثیرگذار بر پوشش گیاهی منطقه‎ی مطالعاتی) و شاخص پوشش گیاهی savi با استفاده از تصاویر ماهواره ای محاسبه می‎شود. از مزایای نمایه‎ی مذکور این ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات مرتع و بیابان ایران

ناشر: موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

ISSN 1735-0875

دوره 13

شماره 1 2006

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023